నారాయణవర్ ।। అథ నారాయణవర్మ ।। యయా గుప్తః సహస్రాక్షః సవాహాన్ రిపుసైనికాన్ । క్రీడన్నివ వినిర్జిత్య త్రైలోక్యా బుభుజే శ్రియమ్ ॥౧॥ భగవంస్తన్మమాఖ్యాహి వర్మ నారాయణాత్మకమ్ । యథాతతాయినః శత్రూన్యేన గుప్తో జయన్మృధే ॥౨॥ బాదరాయణిరువాచ- వృతః పురోహితస్త్వాష్ట్రో మహేంద్రాయానుపృచ్ఛతే । నారాయణాఖ్యం వర్మాహ తదిహైకమనాః శ్రుణు ॥౩॥ విశ్వరూప ఉవాచ- ధౌతాంఘ్రిపాణిరాచమ్య సపవిత్ర ఉదఙ్ముఖః । కృతస్వాంగకరన్యాసో మంత్రాభ్యాం వాగ్యతః శుచిః ॥౪॥ నారాయణమయం వర్మ సన్నహ్యేద్ భయ ఆగతే । దైవభూతాత్మకర్మభ్యో నారాయణమయః పుమాన్ ॥౫॥ పాదయోర్జానునోరుర్వోరుదరే హృద్యథోరసి । ముఖే శిరస్యానుపూర్వ్యాదోంకారాదీని విన్యసేత్ ॥౬॥ ఓం నమో నారాయణాయేతి విపర్యయమథాపి వా । కరన్యాసం తతః కుర్యాత్ ద్వాదశాక్షరవిద్యయా ॥౭॥ ప్రణవాదియకారాంతమంగుల్యంగుష్ఠపర్వసు । న్యసేద్ హృదయ ఓంకారం వికారమను మూర్ధని ॥౮॥ షకారం తు భ్రువోర్మధ్యే ణకారం శిఖయా దిశేత్ । వేకారం నేత్రయోర్యుంజ్యాన్నకారం సర్వసంధిషు ॥౯॥ మకారమస్త్రముద్దిశ్య మంత్రమూర్తిర్భర్వేద్బుధః । సవిసర్గం ఫడంతం తు సర్వదిక్షు వినిర్దిశేత్ ॥౧౦॥ ॥ ఓం విష్ణవే నమః ఇతి ॥ ఆత్మానం పరమం ధ్యాయేత్ ధ్యేయం షట్శక్తిభిర్యుతమ్ । విద్యాతేజస్తపోమూర్తిరిమం మంత్రముదాహరేత్ ॥౧౧॥ ఓం హరిర్విదధ్యాన్మమ సర్వరక్షాం న్యస్తాంఘ్రిపద్మః పతగేంద్రపృష్ఠే । దరారిచర్మాసిగదేషు చాప- పాశాన్ దధానోఽష్టగుణోఽష్టబాహుః ॥౧౨॥ జలేషు మాం రక్షతు మత్స్యమూర్తిః యాదోగణేభ్యో వరుణస్య పాశాత్ । స్థలే చ మాయావటువామనోఽవ్యాత్ త్రివిక్రమః ఖేఽవతు విశ్వరూపః ॥౧౩।। దుర్గేష్వటవ్యాజిముఖాదిషు ప్రభుః పాయాన్నృసింహోఽసురయూథపారిః । విముంచతో యస్య మహాట్టహాసం దిశో వినేదుర్న్యపతంశ్చ గర్భాః ॥౧౪॥ రక్షత్వసౌ మాఽధ్వని యజ్ఞకల్పః స్వదంష్ట్రయోన్నీతధరో వరాహః । రామోఽద్రికూటేష్వథ విప్రవాసే సలక్ష్మణోఽవ్యాద్ భరతాగ్రజో మామ్ ॥౧౫।। మాముగ్రధన్వా నిఖిలాత్ ప్రమాదాత్ నారాయణః పాతు నరశ్చ హాసాత్ । దత్తస్త్వయోగాదథ యోగనాథః పాయాద్గుణేశః కపిలః కర్మబంధాత్ ॥౧౬।। సనత్కుమారోఽవతు కామదేవాత్ హయశీర్షో మాం పథి దేవహేలనాత్ । దేవర్షివర్యః పురుషాంతరార్చనాత్ కూర్మో హరిర్మాం నిరయాదశేషాత్ ॥౧౭॥ ధన్వంతరిర్భగవాన్పాత్వపథ్యాత్ ద్వంద్వాద్భయాదృషభో నిర్జితాత్మా । యజ్ఞశ్చ లోకాదుత తత్కృతాన్నో బలో గణాత్ క్రోధవశాదహీంద్రః ॥౧౮।। ద్వైపాయనో భగవాన్ సమ్ప్రమోహాత్ బుద్ధస్తు పాఖండగణాత్ప్రమాదాత్ । కల్కీ కలేః కాలమలాత్ ప్రపాతు ధర్మావనాయోరుకృతావతారః ॥౧౯॥ మాం కేశవో గదయా ప్రాతరవ్యాత్ గోవింద ఆసంగవ ఆత్తవేణుః । నారాయణః పాతు సదాత్తశక్తిః మధ్యందినే విష్ణురరీంద్రపాణిః ॥౨౦॥ దేవోఽపరాహ్ణే మధుహోగ్రధన్వా సాయం త్రిధామావతు మాధవో మామ్ । దోషే హృషీకేశ ఉతార్ధరాత్రే నిశీథ ఏకోఽవతు పద్మనాభః ॥౨౧॥ శ్రీవత్సలక్ష్మాఽపరరాత్ర ఈశః ప్రత్యూష ఈశోఽసిధరో జనార్దనః । దామోదరోఽవ్యాదనుసంధ్యం ప్రభాతే విష్ణుః శ్రీమాన్భగవాన్కాలమూర్తిః ॥౨౨।। చక్రం యుగాంతానిలతిగ్మనేమి- భ్రమత్సమంతాద్భగవత్ప్రయుక్తమ్ । దందగ్ధి దందగ్ధ్యరిసైన్యమాశు కక్షం యథా వాతసఖో హుతాశః ॥౨౩॥ గదేఽశనిస్పర్శనవిస్ఫులింగే నిష్పింఢి నిష్పింఢ్యజితప్రియాసి । కూష్మాండవైనాయకయక్షరక్షో- భూతగ్రహాంశ్చూర్ణయ చూర్ణయారీన్ ॥౨౪॥ త్వం యాతుధానప్రమథప్రేతమాతృపి- శాచవిప్రగ్రహఘోరదృష్టీన్ । దరేంద్ర విద్రావయ కృష్ణపూరితో భీమస్వనోఽరీన్ హృదయాని కంపయన్ ॥౨౫।। త్వం తిగ్మధారాసి వరారిసైన్యం ఈశప్రయుక్తో మమ ఛింధి ఛింధి । చక్షూంషి చర్మంఛతచంద్ర ఛాదయ ద్విషామఘం నో హర పాపచక్షుషామ్ ॥౨౬। యన్నో భయం గ్రహేభ్యోఽభూత్ కేతుభ్యో నృభ్య ఏవ చ । సరీసృపేభ్యో దంష్ట్రిభ్యో భూతేభ్యోఽఘేభ్య ఏవ చ ॥౨౭॥ సర్వాణ్యేతాని భగవన్నామరూపాస్త్రకీర్తనాత్ । ప్రయాంతు సంక్షయం సద్యో యేఽన్యే శ్రేయఃప్రతీపకాః ॥౨౮॥ గరుడో భగవాంస్తోత్రస్తోమచ్ఛందోమయః ప్రభుః । రక్షత్వశేషకృఛ్రేభ్యో విష్వక్సేనః స్వనామభిః ॥౨౯॥ సర్వాపద్భ్యో హరేర్నామరూపయానాయుధాని నః । బుద్ధీంద్రియమనః ప్రాణాన్ పాంతు పార్షదభూషణాః ॥౩౦॥ యథా హి భగవానేవ వస్తుతః సదసచ్చ యత్ । సత్యేన తేన నః సర్వే యాంతు నాశముపద్రవాః ॥౩౧॥ యథైకాత్మానుభావేన వికల్పరహితః స్వయమ్ । భూషణాయుధిలింగాఖ్యా ధత్తే శక్తీః స్వమాయయా ॥౩౨॥ తేనైవ సత్యమానేన సర్వజ్ఞో భగవాన్ హరిః । పాతు సర్వైః స్వరూపైర్నః సదా సర్వత్ర సర్వగః ॥౩౩॥ విదిక్షు దిక్షూర్ధ్వమధః సమంతాదంతర్బహిర్భగవాన్నారసింహః । ప్రహాపయన్ లోకభయం స్వనేన స్వతేజసా గ్రస్తసమస్తతేజాః ॥౩౪॥ విశ్వరూప ఉవాచ- మఘవన్నిదమాఖ్యాతం వర్మ నారాయణాత్మకమ్ । విజేష్యస్యంజసా యేన దంశితోఽసురయూథపాన్ ॥౩౫॥ ఏతద్ధారయమాణస్తు యం యం పశ్యతి చక్షుషా । పదా వా సంస్పృశేత్ సద్యః సాధ్వసాత్ స విముచ్యతే ॥౩౬॥ న కుతశ్చిద్ భయం తస్య విద్యాం ధారయతో భవేత్ । రాజదస్యుగ్రహాదిభ్యో వ్యాధ్యాదిభ్యశ్చ కర్హిచిత్ ॥౩౭॥ ఇమాం విద్యాం పురా కశ్చిత్ కౌశికో ధారయన్ ద్విజః । యోగధారణయా స్వాంగం జహౌ స మరుధన్వని ॥౩౮॥ తస్యోపరి విమానేన గంధర్వపతిరేకదా । యయౌ చిత్రరథః స్త్రీభిర్వృతో యత్ర ద్విజక్షయః ॥౩౯॥ సాంగనో న్యపతత్ సద్యః సవిమానో హ్యవాక్శిరాః । విద్యామిమాం ధారయతో మృతస్యాస్థివిలంఘనాత్ ॥౪౦॥ స బాలఖిల్యవచనాదస్థీన్యాదాయ విస్మితః । ప్రాస్య ప్రాచీ సరస్వత్యాం స్నాత్వా ధామ స్వమన్వగాత్ ॥౪౧॥ య ఇదం శృణుయాత్ కాలే యో ధారయతి చాదృతః । తం నమస్యంతి భూతాని ముచ్యతే సర్వతో భయాత్ ॥౪౨॥ ఏతాం విద్యామధిగతో విశ్వరూపాచ్ఛతక్రతుః । త్రైలోక్యలక్ష్మీం బుభుజే వినిర్జిత్య మృధేఽసురాత్ ॥౪౩॥ ॥ ఇతి శ్రీమద్భాగవతే షష్ఠస్కంధే అష్టమోఽధ్యాయః ॥